بررسی نحوی موضوع تعلُّق جار و مجرور و ظرف در آیات قرآن کریم

در بحث تعلُّق جار و مجرور و ظرف چهار نوع متعلَّق مطرح است؛ نخست: «فعل» که در این بحث اصل بوده و تمام موارد دیگر با این مورد قابل سنجش است، دوم: «شبه فعل» که در عمل کردن، تقریباً تمامی ویژگی-های فعل را دار است، و آن نیز به نوعی اصالت دارد، و نوع سوم: «لفظ مووّل به مشتق»، و نوع چهارم: «جامد غیر مووّل به مشتق» است. در تقسیم بندی متعلَّقات اصلی، یعنی: فعل و شبه فعل، رابطه ی آن با جار و مجرور چهار نوع است؛ نخست: رابطه ی عادی، دوم: رابطه ی سیاقی یا ساختاری، سوم: رابطه ی اصطلاحی یا عضوی، چهارم: رابطه ی تعدیه، اما رابطه ی متعلَّق با ظرف غالباً رابطه ی عادی بوده، و ظرف نقش چندانی در تغییر معنای متعلَّق خود ندارد، جایی که متعلَّق غالباً به وسیله ی حرف جر تغییر معنا می یابد. در تقسیم بندی متعلَّقات فرعی، در بحث لفظ موول به مشتق، هم اسم قابل بحث است، و هم حرف، به گونه ای که حرف گاهی در خود معنای فعل دارد، و گاهی جایگزین آن می شود، نمونه ی آن بحث منادا است، و جامد غیر موول به مشتق، اسمی است که در ابتدای وضعِ لفظ، معنای مشتقی نداشته، بلکه بر اساس استعمال چنین معنایی به خود گرفته است. در بحث اقسام متعلَّق از نظر مذکور و محذوف به قرینه ی لفظی و معنایی، نوع دیگری به نام «عامل معنوی» وجود دارد که برای شناخت آن، نه لفظی در جمله وجود دارد که به سوی آن رهنمون کند، و نه از معنای کلمه ای می توان به آن پی برد، بلکه آن عامل غالباً از مقتضیات احوال، همچون شروع فعل دانسته می شود. این پایان نامه بر آن است؛ تا انواع و اقسام متعلَّق را در قرآن کریم بررسی نموده، و موارد حذف متعلَّق به صورت فعل و شبه فعل را واکاوی نماید، لازم به ذکر است که در بحث انواع متعلَّق، تنها متعلَّقات اصلی می-توانند محذوف در نظر گرفته شوند، و در موارد حذف متعلَّق نباید بحث فرعی را دخالت داد، و واجب است به اصل رجوع کرده و با آن مقایسه نمود. و نیز در بحث تقدیم و تأخیر، و به هنگام مشتبه شدن چند عامل، با ذکر دلایلی به بررسی شناخت عامل اصلی برای جار و مجرور و ظرف پرداخته شده است.